Een decennium BIM-onderwijs in KULeuven
Sinds 2011 verzorgt architect Jos Vandamme jaarlijks een Revit-cursus aan de KULeuven, Faculteit Architectuur, campus Sint-Lucas Gent. Dit gebeurt in het kader van het keuzevak “Smart Models”, onder coördinatie van Kathy Corthals.
Binnen deze cursus maken masterstudenten architectuur (4e en 5e jaars) kennis met Building Information Modeling (BIM) en leren ze intelligente, parametrische modellen opbouwen. Naast het modelleren in Revit ligt de nadruk op data-extractie: meetstaten, bouwfysische gegevens en energieprestaties worden rechtstreeks uit het model gehaald.
Het academiejaar 2019-2020 bracht een onverwachte wending. Door de coronapandemie moest de cursus halverwege overschakelen van een klassikale Live-opleiding naar een Online-cursus via Microsoft Teams. Dat bracht uitdagingen, maar leidde ook tot nieuwe inzichten en een vernieuwde aanpak voor toekomstige edities.
Van klassikaal naar online: hoe de cursus evolueerde
In de eerste helft van het semester werden studenten stap voor stap begeleid bij het opbouwen van een BIM-model. Dit gebeurde via een praktische cursusoefening, gebaseerd op de zesdaagse C3A-Revit-cursus, waarin alle aspecten van het modelleren uitvoerig aan bod komen.
Elke student kreeg daarnaast de opdracht om een eigen project (bestaand gebouw, geen eigen ontwerp) als BIM-model in Revit uit te werken en hieruit bouwtechnische gegevens en een energieprestatieberekening te genereren.
Corona & de digitale shift
Halverwege de cursus, in maart 2020, veranderde alles. Op vrijdag 13 maart ging nog een laatste klassikale les door met strikte veiligheidsmaatregelen. Maar op diezelfde dag kwam het bericht: "Vanaf nu alleen nog online lesgeven."
Binnen enkele dagen werd een volledige omschakeling gemaakt naar Microsoft Teams – een platform dat binnen KUL nog niet was ingeburgerd. De overstap bracht uitdagingen met zich mee (zoals een cyberaanval op de student-mailserver), maar dankzij snelle aanpassingen en extra ondersteuning kon de cursus vanaf 27 maart volledig online verdergaan.
De online aanpak had ook voordelen:
Meer flexibiliteit – Studenten konden de lessen vanuit huis volgen.
Beter gestructureerde ondersteuning – Via Teams konden vragen direct besproken worden.
Geoptimaliseerde cursusindeling – In plaats van volle cursusdagen, werd gekozen voor 12 halve dagen, wat beter werkt bij online onderwijs.
Cursusopbouw: colleges, oefensessies en zelfstudie
De cursus combineerde klassikale sessies, individuele oefentijd en actieve begeleiding:
Live colleges → Studenten bouwden een project stap voor stap op in Revit, begeleid door een duidelijke structuur en visueel materiaal.
Zelfstudie & oefeningen → Iedereen kreeg een eigen project om uit te werken, met toegang tot uitgebreid cursusmateriaal, video’s en handleidingen.
Support via C3A → Studenten konden via support@c3a.be vragen stellen en hun bestanden laten nakijken.
Het cursusmateriaal werd jaarlijks geüpdatet met de nieuwste Revit-release en C3A-Extensies, zodat studenten altijd met de meest actuele tools werkten.
Jos Vandamme: "We moedigen studenten aan om écht inzicht te krijgen in de werkmethodiek, in plaats van simpelweg na te doen wat er op het scherm gebeurt. Dat zorgt voor een diepere kennis en betere resultaten."
Reacties van studenten: positief & inspirerend
De evaluaties van de cursus waren zeer positief. Studenten waardeerden vooral:
De combinatie van theorie & praktijk – Ze konden meteen zelf aan de slag.
De kwaliteit van het cursusmateriaal – Duidelijke documentatie en uitgebreide oefenbestanden.
De waarde van BIM in de praktijk – Ze zagen meteen hoe ze deze kennis later in hun carrière kunnen toepassen.
"Veruit het beste programma voor architectuur. Ondertussen heb ik al veel reclame gemaakt!"
"Ik gebruik vanaf nu niets anders meer."
"Deze cursus zou verplicht moeten zijn voor alle architectuurstudenten!"
Alle studenten gaven aan dat ze de cursus zouden aanraden aan medestudenten.
Iedereen had interesse om BIM en Revit later in hun carrière te gebruiken.
Voorbeelden van studentenprojecten
Om de resultaten te illustreren, hier enkele uitwerkingen van studenten die hun eerste project in Revit hebben gemodelleerd. Klik op de naam om de volledige presentatie te bekijken: (links naar docs)
🔹 Ro Co – KUL Project
🔹 Br Dg – KUL Project
🔹 Tuur Demaegdt – KUL Project
🔹 Fi De – KUL Project
🔹 Arne Hamal – KUL Project
🔹 Pieter-Jan Monserez – KUL Project
🔹 Matthieu Van Den Durpel – KUL Project
"Het programma geeft een realiteitszin aan ontwerpen die ik altijd al zocht."
BIM & EPB: Energieprestaties berekenen vanuit Revit
Een uniek aspect van deze cursus is de focus op bouwfysische analyses en EPB-berekeningen. Via Revit kunnen meetstaten en bouwdata automatisch geëxporteerd worden om energieprestaties te berekenen.
ARKANCE als Autodesk Authorised Academic Partner
Dankzij de samenwerking met Autodesk krijgen studenten gratis toegang tot Revit-software en ontvangen ze na afronding van de cursus een officieel Autodesk-certificaat. Dit biedt een extra troef bij sollicitaties en stages.
Jos Vandamme: "Voor architectenbureaus is deze cursus een ideale manier om stagiairs met BIM-voorkennis te vinden."